Spis treści
Nieustające zmiany przepisów i galopująca inflacja powodują, że współczesne firmy muszą sprostać wielu wyzwaniom, aby z powodzeniem realizować swoje cele. Utrzymanie wysokiej pozycji na rynku wymaga stosowania długofalowych i przemyślanych strategii biznesowych. Analiza SPACE to metoda badawcza, dzięki której dowiesz się, jaki potencjał ma Twoja firma!
Czym jest analiza SPACE?
Analiza SPACE została opracowana przez trzech naukowców: Alana J. Rowe’a, Richarda O. Masona i Karla E. Dickela. Jej nazwa wywodzi się od pierwszych liter słów: Strategic, Position, Action, Evaluation, co w języku polskim oznacza strategię, pozycję, działanie i ocenę. Te elementy są niezwykle ważne podczas ustalania pozycji strategicznej firmy i odpowiedniej taktyki biznesowej.
Według twórców analizy SPACE na pozycję strategiczną firmy nieustannie wpływają czynniki wewnętrzne i zewnętrzne.
Do czynników wewnętrznych zalicza się przewagę konkurencyjną i zasoby finansowe, natomiast czynniki zewnętrzne odnoszą się do otoczenia biznesowego, stabilności rynku i siły branży.
Jakie obszary są badane w ramach analizy SPACE?
Firmy nie funkcjonują w próżni. Na ich działanie wpływa wiele czynników, które mogą zwiększać lub zmniejszać potencjał przedsiębiorstwa. Strategia biznesowa powinna uwzględniać różne obszary funkcjonowania firmy, aktualne regulacje prawne i działania podejmowane przez konkurencję. W ramach analizy SPACE badaniu poddawane są takie obszary jak własna firma, jej makrootoczenie i konkurencja.
Własna firma
Ten podpunkt obejmuje bardzo szeroki zakres działań. Badanie własnej firmy należy zacząć od dokładnego przeanalizowania jej struktury. Trzeba zatem zwrócić uwagę na: liczbę oddziałów, zaplecze technologiczne, sytuację ekonomiczną firmy, demografię firmy, kulturę organizacyjną oraz aktualne trendy wśród pracowników. Ważnym elementem analizy własnej firmy jest również określenie celów, do jakich dąży cała firma i poszczególne jej działy.
Makrootoczenie firmy
Termin ten jest używany do określenia czynników zewnętrznych, na które firma nie ma wpływu, a jednocześnie musi się do nich dostosować, jeśli chce utrzymać się na rynku. Zalicza się do nich sytuację gospodarczą w kraju i na świecie, sytuację demograficzną w danym regionie, obowiązujące przepisy prawne, modę, styl życia i kulturę.
Konkurencja
Analiza konkurencji to bardzo szerokie pojęcie, które obejmuje nie tylko konkretne firmy, ale także specyfikę danej branży i najważniejsze wyzwania, jakie stoją przed przedsiębiorstwami działającymi w określonym sektorze. Może być to na przykład dostęp do surowców naturalnych lub konieczność posiadania koncesji.
Jak wykonać analizę SPACE?
Do wykonania analizy SPACE wykorzystuje się układ współrzędnych. Aby określić najlepszą strategię biznesową dla firmy, należy poddać ocenie następujące czynniki:
- potencjał finansowy,
- siłę sektora,
- stabilność otoczenia,
- przewagę konkurencyjną.
W zależności od tego, które czynniki przeważają nad innymi, firma może wybrać jedną z 4 strategii biznesowych:
- Strategia agresywna – jest zalecana firmom, które mierzą się z dużą konkurencją na rynku, a jednocześnie dysponują odpowiednimi zasobami finansowymi, dzięki którym mogą inwestować w nowoczesne i innowacyjne rozwiązania.
- Strategia zachowawcza – ma zastosowanie w branżach o niewielkiej konkurencji i polega na kontynuowaniu dotychczasowych działań oraz unikaniu ponoszenia dodatkowych kosztów.
- Strategia defensywna – jest zalecana firmom, które mają złą sytuację finansową, a dodatkowo muszą mierzyć się z niestabilną sytuacją na rynku. W takim wypadku zaleca się cięcia budżetowe, monitorowanie sytuacji i niepodejmowanie niepotrzebnego ryzyka.
- Strategia konkurencyjna – odpowiednia dla firm, które mają duży potencjał, ale sytuacja w ich sektorze jest wyjątkowo niestabilna. Zgodnie z tą strategią działania firmy powinny skupić się na penetracji lub dywersyfikacji rynku oraz poszukiwaniu nowych źródeł dofinansowania.
Jak można wykorzystać analizę SPACE do badania rynku turystycznego?
Ostatnimi czasy branża turystyczna przeżywa bardzo trudny okres. Pandemia koronawirusa, galopująca inflacja i problemy finansowe wielu grup społecznych powodują, że na wakacje zagraniczne wyjeżdża coraz mniej Polaków.
Taka sytuacja wymaga ponownego przeanalizowania swoich planów i celów. Nowa strategia biznesowa musi uwzględniać zmiany na rynku, które obejmują znaczący wzrost cen i bezpośrednio wpływają na zachowania konsumentów.
Analiza SPACE to metoda, dzięki której dowiesz się, jaki potencjał ma Twoja firma w obliczu postępujących zmian. Ta wiedza umożliwi Ci podjęcie właściwych decyzji kadrowych oraz wskaże, jakie działania należy podjąć, aby umocnić pozycję firmy na rynku.
Analizę SPACE warto wykonywać co najmniej raz do roku lub zawsze wtedy, gdy w branży zachodzą nieodwracalne zmiany, które wpływają na funkcjonowanie firmy.
Analiza SPACE w INBIA – zleć badanie specjalistom
Instytut Badań i Analiz Łukasza Kuźmińskiego zajmuje się profesjonalnym przeprowadzaniem badań rynkowych. W ofercie instytutu znajdziesz wiele skutecznych technik badawczych i narzędzi, w tym między innymi bardzo popularną ostatnio analizę SPACE.
Ta metoda to świetny wybór dla firm z branży turystycznej, które chcą stawić czoła nowym wyzwaniom i dobrze przygotować się na nadchodzący sezon wakacyjny. Więcej szczegółów na temat oferty Instytutu Badań i Analiz znajdziesz w zakładce INBIA dla biznesu. Sprawdź, co możesz zyskać, wybierając współpracę ze specjalistami!
Autor: dr hab. inż. Łukasz Kuźmiński, profesor UEW
– Obraz autorstwa mindandi na Freepik